Historia kolejnictwa na Pomorzu Zachodnim

Wiek XIX był okresem przemysłowego rozwoju Szczecina. Warunkiem wzrostu wymiany handlowej było zdobycie nowego środka transportu, przewyższającego szybkością i opłacalnością dotychczas stosowane głównie szlaki rzeczne. Możliwość taką gwarantowała dynamicznie rozwijająca się kolej.

Pomysł budowy linii Berlin – Szczecin powstał w roku 1835, a 1 marca 1836 roku w Szczecinie powołano Komitet Budowy Kolei Berlińsko-Szczecińskiej. Trzy lata później rozpoczęto budowę. Najwięcej sporów i dyskusji wywołała proponowana przez Komitet lokalizacja dworca, gdyż godziła w ówczesne przepisy forteczne i zarazem zmniejszała prestiż wojskowy. Ostatecznie, w 1840 roku nadprezydent Wilhelm von Bonin przystał na propozycję komitetu.

W międzyczasie pojawiły się problemy finansowe, a pomoc państwa okazała się niezbędna. W rezultacie linie oddawano do użytku etapami: 1 sierpnia 1842 roku odcinek Berlin – Neustadt (obecnie Eberswalde), a 15 listopada 1842 roku Neustadt – Angermünde. Całą linię wraz z dworcem oddano do użytku 16 sierpnia 1843 roku. Trasę o długości 135 km początkowo pokonywały tylko dwa pociągi dziennie, ze średnią prędkością 35-40 km/h, a podróż trwała około 4,5 godziny. Dopiero w 1851 roku wprowadzono ruch nocny.

Dojazd do dworca odbywał się wzdłuż Odry, przez bramę forteczną oraz przez most nad tzw. basenem fortecznym, gdzie teraz dochodzi ulica Dworcowa. Był to dworzec czołowy, z którego jeden tor doprowadzono do nabrzeża przeładunkowego.

W maju 1842 roku powstał projekt budowy kolejnej linii do Szczecina. Zaraz po otwarciu linii Berlin – Szczecin powstał Komitet Budowy Kolei Szczecińsko-Stargardzkiej, a w maju 1845 roku powołano analogiczny komitet by doprowadzić linię do Poznania.

Pierwszy pociąg do Stargardu zawitał 1 maja 1846 roku, zaś do Poznania 9 sierpnia 1848 roku. Trasę 148 km pociągi poranne pokonywały w 6,5 godziny, a popołudniowe ze względu na nocny postój w Dobiegniewie w ponad 16 godzin.

Wybudowany most na Odrze dochodził prostopadle do istniejącego dworca. Pociągi by móc wjechać na perony, wpierw wtaczały się w 100-metrowy tunel wydrążony pod obecną ulicę Potulicką, a następnie wycofywały na tory przyperonowe.

Olet tervetullut tutustumaan osoitteeseen Tilaa Kamagraa saadaksesi lisätietoja ED-lääkkeistä.

W 1856 roku Towarzystwo Kolei Górnośląskich, właściciel linii Krzyż – Poznań, uruchomiło bezpośrednie połączenie Śląska ze Szczecinem.

W tym samym czasie postanowiono zmodernizować stację czołową Szczecin Główny, tworząc stację przelotową. W 1869 roku oddano do użytku zmodernizowany tor dla pociągów ze Stargardu. Linia ta przechodziła łukiem nad północną częścią Łasztowni. Ten ciągnący się od Odry Zachodniej aż do Parnicy wiadukt kolejowy został zbudowany tworząc „szczeciński tunel blaszany”. Miał on za zadanie ochronę składów drewna od iskier lokomotyw.

Względy strategiczno-wojskowe zdecydowały o budowie linii łączącej Szczecin z Królewcem wzdłuż brzegu Bałtyku. Pierwszy odcinek Stargard Szczeciński – Runowo Pomorskie – Białogard – Koszalin oddano do użytku w 1859 roku. Jednocześnie rozpoczęto budowę linii od wschodu. Odcinek Sopot – Wejherowo – Lębork – Słupsk uruchomiono w 1870 roku.

Względy ekonomiczne wymagały dalszych, nowych powiązań komunikacyjnych dla Szczecina. W 1877 roku powstała nowa linia łącząca Szczecin przez Kostrzyn z Wrocławiem, dla której wybudowano osobny dworzec czołowy we wschodniej części Kępy Parnickiej u wylotu ulicy Bytomskiej. Układ ten nie posiadał powiązania z dotychczasowym dworcem głównym, co było wielkim błędem. Jednak dziewięć lat później wprowadzono pociągi osobowe poprzez stację Szczecin Główny Towarowy bezpośrednio do właściwego dworca głównego.

Na przełomie lat 70. i 80. XIX wieku rząd pruski rozpoczął upaństwowianie ważniejszych linii kolejowych. Jednocześnie udzielane były koncesje na budowę nowych prywatnych linii. W 1879 roku Dąbsko-Kołobrzeska Spółka Akcyjna Budowy Kolei otrzymała koncesję na budowę linii łączącej Szczecin Dąbie z Kołobrzegiem i oddała ją do eksploatacji w 1882 roku, następnie przedłużając ją do Koszalina. W 1892 roku II Rzesza wydzierżawiła od Dąbsko-Kołobrzeskiej Spółki odcinek linii Szczecin Dąbie – Goleniów, który z czasem stał się państwowy, a w 1899 roku został przedłużony przez Wolin do Świnoujścia.

15 grudnia 1881 roku została powołana Szczecińska Królewska Dyrekcja Kolejowa, która przejęła zarządzanie koleją na Pomorzu Zachodnim. Przyczyniło się to do powstawania nowych obiektów, m.in. powstała linia Szczecin Niebuszewo – Jasienica, mająca kluczowe znaczenie gospodarcze dla Szczecina, gdyż połączyła port z głównymi zakładami przemysłowymi.

Zip Short Lambskin Women Leather Leaf Jacket Real Light Meshed Handmade Coat

Daty uruchomień poszczególnych odcinków na liniach kolejowych Pomorza Zachodniego

data	odcinek	linia
16.08.1843	(Berlin) – Kołbaskowo – Szczecin	(Berlin) – Kołbaskowo – Szczecin
01.05.1846	Szczecin – Stargard Szczeciński	Szczecin – Poznań
10.08.1847	Stargard Szczeciński – Dobiegniew
20.06.1848	Dobiegniew – Krzyż
10.08.1848	Krzyż – Poznań
01.06.1859	Stargard Szczeciński – Koszalin	Stargard Szczeciński – Słupsk – (Gdańsk)
01.07.1869	Koszalin – Słupsk
01.06.1859	Białogard – Kołobrzeg	(Poznań) – Szczecinek – Kołobrzeg
15.11.1878	Szczecinek – Białogard
16.03.1863	Szczecin – Stobno – (Pasewalk)	Szczecin – Stobno – (Pasewalk)
16.11.1876	Kostrzyn – Chojna	Kostrzyn – Szczecin
15.05.1877	Chojna – Szczecin
01.11.1877	Runowo Pomorskie – Drawsko Pomorskie	Runowo Pomorskie – Szczecinek – Czarne – (Chojnice)
01.12.1877	Drawsko Pomorskie – Czaplinek
15.05.1878	Czarne – Szczecinek – Czaplinek
01.10.1878	Szczecinek – Słupsk – Ustka	Szczecinek – Słupsk Słupsk – Ustka
15.11.1878	Korzybie – Sławno – Darłowo	Korzybie – Sławno Sławno – Darłowo
01.11.1881	Piła – Wałcz	Piła – Stargard Szczeciński
01.09.1888	Wałcz – Kalisz Pomorski
01.09.1895	Stargard Szczeciński – Ognica
15.10.1895	Ognica – Kalisz Pomorski
01.01.1882	Szczecin Dąbie – Goleniów	Szczecin Dąbie – Świnoujście
15.07.1892	Goleniów – Wysoka Kamieńska
15.07.1892	Wysoka Kamieńska – Wolin
01.07.1899	Wolin – Międzyzdroje
15.06.1900	Międzyzdroje – (Świnoujście) Odra Port
01.06.1901	(Świnoujście) Odra Port – Świnoujście
01.01.1882	Goleniów – Płoty	Goleniów – Kołobrzeg
01.02.1882	Płoty – Gryfice
25.05.1882	Gryfice – Kołobrzeg
31.08.1882	Stargard Szczeciński – Myślibórz – Kostrzyn	Stargard Szczeciński – Kostrzyn
31.10.1883	Myślibórz – Barlinek	Myślibórz – Choszczno
07.08.1898	Choszczno – Barlinek
15.07.1892	Wysoka Kamieńska – Kamień Pomorski	Wysoka Kamieńska – Kamień Pomorski
20.12.1892	Godków – Siekierki – (Wriezen)	Godków – Siekierki – (Wriezen)
01.11.1893	Wyszogóra – Resko Płd.	Wyszogóra – Resko Płn.
01.05.1907	Resko Płd. – Resko Płn.
01.07.1894	Świnoujście – (Heringsdorf)	Świnoujście – (Heringsdorf)
25.01.1895	Gryfino – Chwarstnica	Gryfino – Pyrzyce
28.08.1898	Pyrzyce – Chwarstnica
25.01.1895	Chwarstnica – Swobnica	Chwarstnica – Swobnica
01.08.1895	Choszczno – Kalisz Pomorski	Choszczno – Kalisz Pomorski
01.11.1896	Grzmiąca – Śliwno Bobolickie	Grzmiąca – Bobolice
15.12.1897	Śliwno Bobolickie – Bobolice
16.11.1896	Świdwin – Smardzko	Świdwin – Połczyn Zdrój
22.12.1896	Smardzko – Redło
17.03.1897	Redło – Stare Ludzicko
01.04.1897	Stare Ludzicko – Połczyn Zdrój
10.05.1897	Stobno – Stolec – (Stolzenburger Glashütte)	Stobno – Nowe Warpno
19.10.1906	(Stolzenburger Glashütte) – Nowe Warpno
04.10.1897	Strzelce Krajeńskie Wsch. – Strzelce Krajeńskie Miasto	Strzelce Krajeńskie Wsch. – Lubiana Pyrzycka
15.07.1902	Strzelce Krajeńskie Miasto – Lubiana Pyrzycka
21.12.1897	Sławno – Polanów – (Gołogóra)	Sławno – Polanów – (Gołogóra)¹
15.03.1898	Szczecin – Szczecin Drzetowo	Szczecin – Trzebież Szczeciński
01.10.1898	Szczecin Drzetowo – Police
15.10.1898	Police – Jasienica
15.03.1910	Jasienica – Trzebież Szczeciński
22.08.1898	Pyrzyce – Płońsko	Pyrzyce – Płońsko
28.08.1898	Szczecin Zdroje – Stare Czarnowo	Szczecin Zdroje – Sobieradz – (Chwarstnica)
01.12.1905	Stare Czarnowo – Sobieradz
03.12.1898	Wałcz – Raduń – Rudki	Wałcz – Wierzchowo Pomorskie
10.11.1900	Rudki – Wierzchowo Pomorskie
08.01.1899	Godków – Pyrzyce	Godków – Pyrzyce
18.05.1899	Koszalin – Kołobrzeg	Koszalin – Kołobrzeg
12.12.1899	Krzyż – Człopa	Krzyż – Wałcz
01.12.1904	Wałcz – Człopa
01.05.1900	Kalisz Pomorski – Złocieniec	Kalisz Pomorski – Złocieniec
30.08.1902	Nowogard – Dobra Nowogardzka Płn.	Nowogard – Dobra Nowogardzka Płd.
10.05.1913	Dobra Nowogardzka Płn. – Dobra Nowogardzka Płd.
15.07.1903	Złocieniec – Połczyn Zdrój	Złocieniec – Połczyn Zdrój
15.07.1903	Bobolice – Polanów	Bobolice – Polanów
01.09.1903	Połczyn Zdrój – Barwice	Połczyn Zdrój – Grzmiąca
15.10.1903	Barwice – Grzmiąca
14.12.1903	Goleniów – Maszewo	Goleniów – Maszewo
18.08.1905	Mścice – Mielno	Mścice – Mielno
01.03.1906	Worowo – Resko Płn.	Worowo – Wysoka Kamieńska
24.04.1909	Resko Płn. – Płoty – Golczewo
20.12.1910	Wysoka Kamieńska – Golczewo
24.12.1906	Kamień Pomorski – Trzebiatów	Kamień Pomorski – Trzebiatów
01.10.1908	Czaplinek – Jastrowie	Czaplinek – Jastrowie
18.08.1911	Sławno – Ustka	Sławno – Ustka
01.11.1921	Polanów – Korzybie	Polanów – Korzybie
15.01.1931	Szczecin Gumieńce – Szczecin Turzyn	Szczecin Gumieńce – Szczecin Turzyn
15.05.1936	linia obwodowa Szczecin Gumieńce – Szczecin Dąbie	Szczecin Gumieńce – Szczecin Dąbie